SECRET vol. 1 2015
– Po 1945 roku w niecce po bombie u zbiegu obecnych alei Róż i ulicy Morskiej na osiedlu nad jeziorem Długim w Olsztynie, urządzono plac zabaw popularnie nazwany „Jordankiem”.
W tym miejscu, bez względu na pochodzenie, wszystkie dzieci bawiły się razem. W porze obiadowej z okien było słychać rodziców nawołujących pociechy w wielu językach.
Takie wspomnienie opowiedziała mi, mieszkająca na tym osiedlu, śp. Pani Elżbieta Kaczmarek – etnografka skansenu w Olsztynku, na koniec dodając, że:
– w kolejnych latach głosy ujednoliciły się, a dzieci przestały bawić się razem…
Sytuacja polityczna, dystans etniczny, niechęć do ujawniania pochodzenia wynikająca z prób tworzenia nowego człowieka socjalistycznego, zaburzyły obrazek wspólnotowości. „Przyjęta dla celów politycznych doktryna mówiąca, iż Polska stała się państwem jednolitym etnicznie, ukierunkowywała działania władz na pomniejszanie problemu i podejmowanie prób dopasowywania rzeczywistości do głoszonych teorii.” (E. Mirowicz, Polityka narodowościowa PRL)
Głosy w językach: polskim, ukraińskim, białoruskim, rosyjskim, niemieckim oraz w gwarze mazurskiej, należą do osób współcześnie zamieszkujących teren Warmii i Mazur. Rejestrowane podczas działań terenowych w latach 2014-2015, które wraz z zebranymi zabawkami złożyły się na pracę „Sekret”, realizowaną na wystawę Pruzzeland-Puzzeland w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Dziś ta praca okazuje się być bardzo aktualna. Czy wyciągniemy naukę z historii?
Praca stworzona na zasadzie upcyclingu.
SECRET vol. 1 2015
– After the year 1945, in a niche after bombing, which was located at the intersection of Aleja Róż Avenue and Morska Street on Długie Lake district in Olsztyn, a playground was built, called 'Jordanek’. On the playground all children from the neighborhood played together, regardless their origin. At lunchtime, parents cried out the names of their children in many languages from the windows.
Such a story was told to me by the late Mrs. Elżbieta Kaczmarek – ethnographer of the ethnographic museum in Olsztynek, who lived on this district, adding at the end that:
–in the following years the voices unified, and the children stopped playing together
The political situation at that time, ethnic distance, finally, the enormous reluctance to the disclosure of origins, it all led to the disturbance of an image of community. It resulted from an attempt to create a new socialist-human.’The doctrine, adopted for political purposes, that Poland had become an ethnically homogeneous state, directed the actions of the authorities to diminish the problem and to attempt to fit reality into the theories that were being proclaimed.’ (E. Mirowicz, Nationality Policy of the People’s Republic of Poland)
Voices in Polish, Ukrainian, Belarusian, Russian, German and the Mazurian dialect belong to people now living in the area of Warmia and Mazury. They were recorded during field research in 2014-2015, which, together with collected toys, composed the work „Secret”, implemented for the Pruzzeland-Puzzeland exhibition at the Museum of Warmia and Mazury in Olsztyn. Today this work turns out to be very relevant. Will we learn from the history?
Work created through upcycling.